“Zasada autonomicznego rozumienia pojęć użytych w przepisach prawa Unii zabrania nadawania tym samym pojęciom prawa unijnego znaczenia, jakie mają w prawie krajowym. Pozwala to na uzyskanie odpowiedzi na wiele Państwa codziennych pytań. Znajomość podstawowych zasad funkcjonowania europejskiego ładu prawnego umożliwia zatem rozwiązywanie praktycznych problemów. Daje Państwu również możliwość używania skutecznej argumentacji przed sądami i urzędami w każdym państwie członkowskim” – wskazał Prezes Europejskiego Instytutu Mobilności Pracy (ELMI) Stefan Schwarz, otwierając VII Europejski Kongres Mobilności Pracy (EKMP) 2023.
Powyższa myśl była twórczo rozwijana podczas II dnia Kongresu. Tradycyjnie poświęcony był on szeregowi praktycznych warsztatów, które poprowadzili uznani praktycy z Polski i zagranicy.
O przyszłości delegowania obywateli państw trzecich, opieki domowej i cyfryzacji – praktycznie!
Poranny blok warsztatów drugiego dnia rozpoczął się od jednoczesnych wystąpień przedstawicieli ZUS (dr Andrzej Szybkie i Krzysztof Delert-Urban) oraz Głównego Inspektoratu Pracy (Dyr. Dariusz Górski), dotyczących zagadnień, które najbardziej nurtują każdego przedsiębiorcę – metod wykrywania nieprawidłowości oraz czynności kontrolnych w sytuacjach transgranicznych.
Jako, że tematami przewodnimi EKMP 2023 były mobilność pracowników – obywateli państw trzecich na rynku wewnętrznym Unii Europejskiej, przyszłość usług opieki domowej nad osobami starszymi w UE oraz cyfryzacja w delegowaniu pracowników, to w drugim dniu Kongresu nie zabrakło praktycznych wystąpień dotyczących tych właśnie zagadnień.
Dedykowany warsztat, poświęcony delegowaniu obywateli Ukrainy do innych państw UE przeprowadził r. pr. Tomasz Rogala z Kancelarii PCS Paruch Chruściel Schiffter Stępień Kanclerz | Littler (Partner Kongresu). Z kolei Prezes ELMI Stefan Schwarz i r. pr. dr Marcin Kiełbasa w swoim wystąpieniu „Wiza Vander Elst – fundamentalne prawo czy pospolite przestępstwo” wskazali, że prawo niemieckie w zakresie, w którym wprowadza w stosunku do pracowników delegowanych będących obywatelami państw trzecich, których sytuacja w państwie wysyłającym jest uregulowana, wymóg uzyskania przed wjazdem na terytorium Niemiec wizy oraz przewidują automatyczną deportację w przypadku wjazdu bez wizy, narusza zobowiązania z tytułu art. 56 TFUE. Niezależnie od tego, orzecznictwo niemieckich sądów narusza zasadę autonomii pojęć w prawie unijnym, która wymaga, aby pojęcia używane w prawie unijnym i w prawie krajowym były interpretowane niezależnie od siebie.
Adw. dr Karolina Ziemianin w warsztacie „Wyrok w sprawie bułgarskiej opiekunki – 7 rzeczy, o których trzeba wiedzieć” stwierdziła, że w świetle wyroków niemieckich sądów pracy, jeżeli opiekunka pracująca w Niemczech jest pracownikiem, to należy jej się wynagrodzenie za rzeczywisty czas pracy, (a nie tylko ten określony w umowie). Obowiązek wypłaty wynagrodzenia obejmuje też czas dyżuru, nie dotyczy zaś czasu faktycznie wolnego. Prelegentka podkreśliła przy tym, że tytułowy wyrok ma charakter indywidualny, nie ma więc automatyczne zastosowania do wszystkich opiekunek delegowanych do Niemiec.
Zagadnieniom cyfryzacji i compliance w delegowaniu pracowników poświęcone były natomiast warsztaty Wima Cocquyta i Jeza Ethertona (FRAGOMEN – Partner Kongresu) oraz Mec. Tanela Feldmana i Mec. Ewalda Oberhammera (COMIC) – dostarczyły one sporo praktycznych przykładów i rozwiązań w tym zakresie.
Zaufanie i współpraca … oraz pewna wiedza w niepewnych czasach
Carita Rammus z Komisji Europejskiej w pierwszym dniu Kongresu oceniła, że w transgranicznej mobilności pracy potrzebne jest więcej wzajemnego zaufania i współpracy. Warsztat Iwony Kasprzyk Sowy i Magdaleny Klimczak-Nowackiej (Europejski Urząd ds. Pracy, ELA) poświęcony był m.in. temu ważnemu aspektowi ponadgranicznej mobilności. Stare rzymskie porzekadło mówi przy tym – „ufaj, ale sprawdzaj” – zatem nie mogło zabraknąć praktycznej wiedzy dot. delegowania do poszczególnych państw członkowskich UE.
Jak przy każdej edycji – zamierzeniem Organizatorów było, aby warsztaty dotyczyły „najpopularniejszych” kierunków delegowania – tzw. państw członkowskich przyjmujących największą liczbę pracowników delegowanych. Wg najnowszych badań laureatów nagrody Labor Mobilis 2017 – Frederica De Wispelaere i Prof. J. Pacoleta (oraz Lynn De Smedt) – są to Niemcy, Francja, Belgia, Niderlandy, Austria, Włochy oraz Szwecja – warsztaty dotyczyły tych właśnie kierunków i były prowadzone przez prawników danego prawa, praktykujących na co dzień w poszczególnych państwach (w kolejności – przez Mec. Beatę Donay, Dyr. Agnieszkę Paszkowski, Dyr. Bruno De Pauwa, Mec. Marcina Lewandowskiego, Mec. Rudiego Vouka, Mec. Davide Vieni oraz Mec. Fabrizio Vittorię i Mec. Martina Enquista Källgrena). Co istotne, warsztaty nie tylko dotyczyły najpopularniejszych kierunków oddelegowania, ale również najaktualniejszej tematyki – np. powierzania pracowników tymczasowych w Niemczech (Mec. Donay), trudności administracji austriackiej w zaakceptowaniu legalności oddelegowania do Austrii (Mec. Vouk), czy prowadzenia działalności we Francji przez francuską (a nie polską – delegującą) spółkę.
Last but not least, drugi dzień Kongresu i jego odbiór przez Uczestników, jak i Prelegentów wskazuje, że wokół Kongresu powstała i nadal trwa swoista wspólnota pasjonatów legalnego delegowania, którym zależy na praktycznych i pewnych rozwiązaniach. To znakomity prognostyk na przyszłość w obecnych, niepewnych czasach.
r. pr. dr Marcin Kiełbasa
