V Europejski Kongres Mobilności Pracy już za nieco ponad 2 miesiące. Tymczasem znamy już temat jednego z paneli dnia plenarnego. W całości będzie on poświęcony bezpieczeństwu socjalnemu pracowników delegowanych, a konkretniej koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.
Pod koniec ubiegłego roku Komisja Europejska opublikowała projekt zmian tzw. rozporządzeń koordynacyjnych. Chodzi o rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 883/2004 – „podstawowe” oraz 987/2009 – „wykonawcze”). Przepisy dotyczące pracowników delegowanych stanowią niewielką, lecz bardzo istotna część propozycji.
Jednym z celów KE wydaje się ujednolicenie terminów związanych z delegowaniem pracowników, wyeliminowanie „zastępowania” delegowanych pracowników przez osoby samozatrudnione oraz określenie ich przynależności do systemu zabezpieczenia społecznego. Zmiany rozporządzenia 883, dotyczącego zasad wykonywania pracy w dwóch krajach przewidują dodanie warunku, iż pracodawca musi wykonywać w państwie wysyłającym „znaczną część działalności”. Ponadto, zmiany dotyczące terminów oraz sekwencyjności przyczynią się do usztywniania stanowiska instytucji właściwej (ZUS) przy wydawaniu dokumentów A1. Co więcej, projekt Komisji Europejskiej zawiera zmiany dotyczące m.in. obywateli państw trzecich (spoza UE i EFTA) oraz związane z kwestią tymczasowości stwierdzenia ustawodawstwa właściwego.
Komisja Europejska zaproponowała również dodanie nowego art. 20a w rozporządzeniu 987. Projektowany przepis zgodnie z prawem UE przekazuje Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów wykonawczych, określających procedurę, mającą zapewnić jednolite warunki zastosowania art. 12 i 13 rozporządzenia podstawowego. Akty te będą ustanawiać standardową procedurę, w tym określenie sytuacji, w których może on być wydany (i termin wydania), elementy, które należy zweryfikować przed jego wydaniem oraz wycofanie dokumentu w przypadku wątpliwości co do jego ważności lub dokładności.
W proponowanych zmianach duża część istotnych pojęć jest sformułowana nieostro, nieprecyzyjnie. W związku z tym istnieje obawa, że Komisja może przekraczać pewne granice, zaostrzając niektóre obecnie istniejące przepisy (m.in. w związku z dodaniem do rozporządzenia 987 nowego art. 20a czy proponowanymi zmianami art. 19 ust. 30).
Podczas obrad plenarnych V EKMP zajmiemy się również zagadnieniami konkurowania systemów zabezpieczenia społecznego, wymianą informacji na temat systemu socjalnego EESSI oraz pojęciami „znacząca działalność”, „praca marginalna” czy „zastępowanie”.